Het verband tussen geuren en herinneringen
De geur van ons lievelingseten omhult ons met warmte en kan ons beter doen voelen na een moeilijke dag. Parfums of lotions die gedragen worden door de mensen van wie we houden, kunnen ons meevoeren naar specifieke herinneringen met hen.
En het is niet alleen de herinnering die geuren kunnen opwekken, maar ook de emoties die met de herinnering verbonden zijn.
De emotionele verbinding
Nadat onze hersenen de geur hebben vertaald in leesbare informatie in onze reukbollen of ‘olfactorische bollen’ (dit zijn bolvormige structuren in de voorhersenen waar reukzenuwen eindigen en het reukkanaal begint), verplaatst het zich naar de amygdala en de hippocampus, waar we respectievelijk emotie en geheugen verwerken.
Dit proces is anders dan bij onze andere 4 zintuigen. Als het gaat om tast, zicht en geluid, brengen onze hersenen de zintuiglijke informatie eerst naar onze thalamus, die als een relaiscentrum fungeert en de informatie naar de nodige delen van de hersenen stuurt.
Maar bij geur wordt dat proces omzeild en gaat het rechtstreeks naar onze emotionele geheugencentra, waar de interpretatie van geur door onze hersenen wordt verweven met onze emoties, waardoor geur in feite beter wordt onthouden.
Smaak is vaak verweven met geur, en dat is dus waarom we dezelfde sterke emotionele verbindingen met voedsel hebben.
De olfactorische bol
Ze ontdekten dat de herinneringen die wij aan een geur hebben, opgeslagen kunnen worden in de ‘bulbus olfactorius’ zelf, dankzij een structuur in het brein die bekend staat als de ‘cortex piriformis’. Binnen dit deel van de hersenen bevindt zich een structuur van een hoger niveau, de ‘orbitofrontale cortex‘, waar wij oordelen vellen over stimuli op basis van onze zintuiglijke input.
In de studie werd vastgesteld dat de cortex piriformis in staat is te fungeren als een soort archief voor herinneringen, maar dat het de orbitofrontale cortex nodig heeft om te bepalen welke informatie wordt opgeslagen en welke informatie wordt weggegooid.
Het lijkt erop dat evolutie een essentiële rol heeft gespeeld in waarom geur direct naar de amygdala en hippocampus gaat, en waarom de piriforme cortex geuren opslaat in het archief van ons langetermijngeheugen. Het kunnen herkennen van chemische verbindingen die ons zouden kunnen doden, was in onze primitieve tijd uiterst belangrijk.
Dat gold ook voor het herkennen wanneer voedsel ranzig of rot was of het vermijden van dieren of stammen die een bedreiging voor ons vormden. De binding met emoties helpt ons geuren te herinneren als gevaarlijk, of een vertrouwde voedselbron, of een veilige plaats om te rusten.
In feite, omdat het gebonden is aan onze emotionele reacties, net als bij elke andere herinnering, kunnen de details verward raken. Geur roept een sterke emotionele reactie in ons op, waardoor we geneigd zijn de herinnering volledig te vertrouwen, maar onderzoek toont aan dat we ons het gevoel dat een geur oproept herinneren, maar dat de eigenlijke herinnering na verloop van tijd kan veranderen.
Conclusie
Wanneer we worden getrokken in een herinnering op basis van een specifieke geur, onthoud dan dat het de olfactorische bol is en de unieke manier waarop onze hersenen geur verwerken die ons daar bracht.
